Cuma, Ağustos 14, 2015

Bob Jessop: Kültürel Ekonomi Politik (KEP/CPE)


Giriş

Bob Jessop'un Kültürel Politik Ekonomi (KEP/CPE; Cultural Political Economy) yaklaşımı, sosyal bilimlerde dikkati “söylem”e çeviren dilbilimsel dönüşe/dönemeçe (linguistic turn) teorik ve kurumsal bir tepki olarak ortaya çıkar. Norman Fairclough (2005) bunun, Marksizm ve eleştirel dilbilim geleneğini harmanlamaya dönük bir araştırma yöntemi geliştime çabası olduğunu belirtmekte (Fairclough, Jessop ve Sayer, 2003), Jessop da çalışmasında (2004), eleştirel söylem analizi (Fairclough, 1992) ile Marksist kurumsal analizi (düzenleme/regülasyon teorisi/okulu) bir araya getirmeyi denemekte, eleştirel göstergebilimsel çözümlemelerde ve eleştirel ekonomi politik çözümlemelerde kullanılan kavram ve araçları bir arayı getirmeyi önermektedir (Geray, 2014). Ekonomik süreçleri anlamada dil dolayımında üretilen göstergebilimsel ögelerin büyük önemi vardır ve KEP yaklaşımı, kültürün önemini vurgulayan diğer yaklaşımlardan, -öznel anlam üretimini belirleyici kerte olarak kabul eden yaklaşımlara karşı-, ekonomi politiğin göstergebilimsel ve göstergebilimsel ötesi unsurlarını ortaklaşa olarak kullanmayı savunmak bakımından ayrılmaktadır.


Yukarıda ayraç içinde bahsi geçen Düzenleme Okulu, Jessop’un asıl ilgi alanına, bir Marksist devlet kuramcısı olma yönüne işaret eder. Kapitalist devleti anlamaya çalışan Jessop herşeden önce, Düzenleme Okulu’nun İngiliz geleneği içindeki önemli teorisyenlerden birisidir. Bununla birlikte, Jessop’un kuramsal macerasında, Düzenleme Okulu kadar, Eleştirel Gerçekçilik ve -özellikle son dönem çalışmalarında- Niklas Luhmann’ın “autopoiseis” kavramının önemli bir yeri/etkisi de bulunmaktadır (Juniper, 2006). Bu bağlamda, Jessop’un geliştirdiği Stratejik İlişkisel Yaklaşım (SİY/SRA, Strategic Relational Approach), KEP yaklaşımını anlamak bakımından da önem arz etmektedir.

tam metin
PDF